Komory laminarne to niezbędne urządzenia w laboratoriach mikrobiologicznych, farmaceutycznych i przemysłowych, gdzie konieczne jest utrzymanie środowiska pracy wolnego od zanieczyszczeń. Ich skuteczność opiera się na precyzyjnie zaprojektowanym przepływie powietrza i szczelnej architekturze chroniącej zarówno próbki, jak i użytkownika. Jednak nawet najlepsza komora laminarna nie spełni swojej funkcji, jeśli jest użytkowana w niewłaściwy sposób. Sprawdź, jakie błędy są najczęściej popełniane i jak ich unikać, by zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa i czystości. 

Brak odpowiedniego przygotowania komory przed rozpoczęciem pracy

Jednym z najczęstszych błędów jest pomijanie procedur przygotowawczych przed rozpoczęciem pracy w komorze laminarnej. Przed przystąpieniem do pracy należy włączyć przepływ powietrza i odczekać co najmniej 15 minut, aby usunąć zanieczyszczenia z przestrzeni roboczej. Następnie wszystkie powierzchnie wewnętrzne powinny zostać zdezynfekowane odpowiednim środkiem, np. 70% alkoholem izopropylowym. Pominięcie tych kroków może prowadzić do kontaminacji próbek i zagrożenia dla operatora. Dodatkowo, jeśli komora laminarna jest wyposażona w lampę UV, należy ją włączyć na zalecany czas przed rozpoczęciem pracy, a następnie wyłączyć przed wejściem do komory, aby uniknąć narażenia na promieniowanie UV.

Nieprzestrzeganie zasad techniki aseptycznej i procedur BHP

Częstym błędem wynikającym z pośpiechu lub rutyny jest niedbalstwo podczas pracy w komorze laminarnej – brak rękawiczek, nieużywanie fartuchów lub maseczek, a także zbyt gwałtowne ruchy, które zakłócają laminarny przepływ powietrza. Każdy ruch dłoni, otwarcie probówki czy użycie pipety powinno być wykonane powoli, w sposób płynny i zgodny z procedurami aseptycznymi. Użytkownicy często wykonują pracę zbyt blisko przedniej krawędzi komory, gdzie strefa laminacji może nie być stabilna – idealnym obszarem roboczym jest środkowa część komory, około 15 cm od krawędzi. Niedopuszczalne jest również opieranie rąk na powierzchni roboczej, co grozi przeniesieniem zanieczyszczeń biologicznych lub mechanicznych.

Zaniedbania w konserwacji i walidacji sprzętu

Komora laminarna wymaga regularnej konserwacji, a jej filtr HEPA – okresowej wymiany zgodnie z zaleceniami producenta. Zaniedbania w tej kwestii prowadzą do spadku skuteczności filtracji i niewidocznej kontaminacji mikrobiologicznej. Często pomijanym elementem jest brak kalibracji przepływu powietrza i testów szczelności, które powinny być przeprowadzane przez wyspecjalizowany serwis co najmniej raz w roku. Również zanieczyszczenia powstałe na skutek niewłaściwego czyszczenia lub rozlania materiałów biologicznych wymagają natychmiastowej reakcji. W nowoczesnych komorach III klasy bezpieczeństwa typu B2 niezbędne jest także bieżące monitorowanie parametrów pracy – niedopuszczalne są sytuacje, w których alarmy są ignorowane lub wyciszane bez diagnozy przyczyny. 

Skuteczne i bezpieczne użytkowanie komory laminarnej wymaga przestrzegania rygorystycznych procedur, dbałości o szczegóły i regularnej konserwacji. Tylko wówczas możliwe jest utrzymanie wysokiego poziomu czystości i ochrony zarówno próbek, jak i personelu.